Toegang tot de archieven

​

​

Richtlijnen voor het raadplegen van archiefstukken

​

Op jouw aanvraag zullen de leden van het onderzoeksteam je de referenties bezorgen van de documenten die op jou betrekking hebben. We bezorgen je de plaats van bewaring en, indien nodig, de contactgegevens van de bevoegde dienst die je dient te contacteren. Je kan op de pagina "Zoekwijzer" ook een praktische gids downloaden, met daarin de informatie over de voor jou relevante archiefbestanden. Hou er rekening mee dat de voorwaarden tot inzage van deze archieven afhankelijk zijn van de aard van de archieven en van de organisatie die de archieven bewaart. De archieven van religieuze congregaties (die naast de civiele autoriteiten een rol hebben gespeeld in de segregatie en gedwongen verplaatsen van metissen), bijvoorbeeld, hebben een privaat statuut. Het private statuut van deze archieven houdt in dat de congregaties niet wettelijk verplicht zijn hun documenten te bewaren, noch toegang te verlenen tot de documenten die ze in hun archief bewaren. Tijdens een hoorzitting van de Senaat op 25 april 2017, erkende de Katholieke Kerk de rol die ze speelde bij het scheiden van metissen en hun familie van moederskant en hun plaatsing in instellingen of pleeggezinnen. Tijdens zijn verklaring in de hoorzitting van de Senaat op 25 april 2017, las de bisschop van Antwerpen, Monseigneur Johan Bonny, een oproep voor van de kerk, een oproep “aan alle kerkelijke instellingen en religieuze congregaties die archiefmateriaal hebben in België, in het Generaal Huis in Rome of in een provinciaal archief in Afrika, om dat historische materiaal, in de mate dat het nuttig kan zijn en dat het kan worden gebruikt door personen die op zoek zijn naar hun ouders of grootouders in Afrika, ter beschikking te stellen”.

​

We wijzen er op dat in de toegang tot publieke archieven ook enorm veel vooruitgang is geboekt. Inderdaad, de FOD Buitenlandse Zaken gaf de toegang vrij tot alle geklasseerde documenten die haar voorganger aanmaakte en meer dan 40 jaar oud zijn, en die zich in de verschillende archiefbestanden van het “Afrika-archief” bevinden. Deze omvatten dus ook de archiefstukken die van belang zijn voor de individuele zoekvragen van metissen.

​

 

 

 

De AVG en toegang tot persoonlijke dossiers:
een grote vooruitgang !

​

De "wet van 21 maart 2023 teneinde toegang te verstrekken tot de archieven, met het oog op het opnieuw samenstellen van gezinnen waarvan de leden tot een scheiding werden gedwongen" faciliteert de toegang tot dossiers en persoonsgegevens van derden in het kader van de zoekvragen van metissen. Het onderzoeksteam, gesteund door het Rijksarchief en de leden van de verschillende toezichtscomités van het project, heeft sinds 2019 gepleit voor de invoer van een uitzonderingsregeling in de AVG, op grond van overweging 158. De wet van 21 maart 2023 laat ons eindelijk toe om beter tegemoet te komen aan één van de belangrijkste opdrachten die de regering ons toevertrouwde. Het bestaande rechtskader maakte het namelijk vrijwel onmogelijk om ouderschaps- en verwantschapsrelaties te herstellen, aangezien de toegang tot persoonsgegevens van mogelijk levende derden strikt afhankelijk was van hun voorafgaande toestemming. De aangenomen wet biedt de mogelijkheid om onder specifieke voorwaarden af te wijken van deze strikte regeling inzake gegevensbescherming. Het projectteam zal binnenkort een nieuw aanvraagformulier voor de zoekvragen voorzien, zodat alle aanvragers gebruik kunnen maken van de voordelen die deze nieuwe wet biedt. 

​

​

​